امروزه کنترل و نظارت بر سیستم هوشمند از طریق اپلیکیشن های موبایل، از یک رویا به واقعیت تبدیل شده است. همچنین بسیاری از پروژه های ساختمانی متناسب با وسعت و نیازهای خود در سیستم هوشمند به قابلیتها و امکانات نرم افزاری خاصی نیاز دارند که همه این موارد از طریق یک سرور هوشمند محقق می شود.
سرور و کنترل مرکزی دارای دو بخش سخت افزار و نرم افزار می باشد. متناسب با ابعاد و نیازهای یک پروژه ابتدا سخت افزار مربوطه تهیه میگردد و سپس نرم افزار سیستم هوشمند بر روی آن پیاده سازی و پیکربندی می شود.
سرورهای هوشمند بسترهای متنوعی را برای ارتباط با سیستم هوشمند در اختیار کاربران قرار می دهند. نظیر اپلیکیشنهای گرافیکی برای گوشی های هوشمند و تبلت، نرم افزارهای مخصوص قابل نصب بر روی سیستمهای عامل ویندوز و مکینتاش و حتی نسخه های تحت وب گرافیکی (Web Based). بدین ترتیب متناسب با نیاز هر پروژه بستر دسترسی فراهم می شود. همچنین می توان تا ۲۰۰ کاربر مختلف را تنها به یک سرور متصل کرد. به عنوان نمونه در یک مجتمع مسکونی ۲۰ واحدی نیازی نیست تا برای هر واحد یک سرور اختصاص داده شود تنها کافیست تا یک سرور مرکزی خریداری شده تا همه واحدها از امکانات آن بهره مند شوند.
یکی از قابلیتهای مهم این سرورها امکان ثبت و ذخیره سازی وقایع است. به عنوان نموه اگر از سنسورهای درب و پنجره در یک پروژه ساختمانی استفاده شده باشد میتوان به راحتی زمان و مکان باز و بسته شدن ترددها را در سرور ذخیره کرد تا در صورت ترددهای مشکوک بتوان به این داده ها مراجعه کرد. همچنین می توان اطلاعات دیگری نظیر دمای محیط، میزان رطوبت و یا میزان مصرف برق را در بازه های زمانی مشخص ثبت کرد و سپس نمودار گرافیکی تغییرات رخ داده را در یک شبانه روز و یا یک ماه و حتی یک سال مشاهده کرد.
این سرورها دارای لاجیکها منطقی متعدد (Logic Gates) و همچنین عملیاتهای پیچیده ریاضی هستند و این امکان را می دهند تا متناسب با نیاز پروژه سناریوهای مختلف و عملاً نامحدود و پیچیده ای را در سیستم هوشمند پیاده سازی و اجرا کرد. به عنوان نمونه از طریق لاجیکهای منطقی می توان یک سناریوی هوشمند درست کرد بگونه ای که اگر سنسورهای سقفی ترددی را حس کردند و درب نیز باز شد آنگاه آژیر خطر به صدا در آید و یا اگر یکی از سنسور دب و پنجره هشدار داد تمامی آژیرها به صدا در آند و برای کاربر روی اپلیکیشن پیام (Notification) ارسال شود.
در فضاها و ساختمانهای بزرگ که سیستم تهویه مطبوع مرکزی دارند میانگین گیری دمایی امری بسیار مهم در عملکرد صحیح دستگاه می باشد. بواسطه امکان ایجاد عملیاتهای ریاضی آنالوگ بر روی داده ها به راحتی میتوان از طریق سرور میانگین دمایی چندین نقطه را بدست آورد و سپس دستگاه را کنترل کرد.
در پروژه های ساختمانی کوچک نیازی به قابلیتهای پیچیده نرم افزاری نمی باشد. برای همین منظور بسیاری از شرکتهای مطرح جهانی رابطهای گرافیکی تهیه کرده اند که صرفاً از طریق یک اپلیکیشن موبایل امکان کنترل و نظارت بر سیستم هوشمند را با طرحی اقتصادی فراهم ساخته اند. امکاناتی نظیر لاجیکهای منطقی، ساخت نمودار، ذخیره سازی و ثبت وقایع و غیره در مورد این رابطهای گرافیکی وجود ندارد اما گزینه ای مناسب و اقتصادی برای کنترل سیستم از طریق موبایل یا تبلت می باشند.
خلاصه ای از کارکرد این سرورها بدین شرح میباشند:
- دارای رابط گرافیکی پیشرفته (GUI) جهت نظارت و کنترل سیستم هوشمند؛ انعطاف در طراحی
- کنترل ساختمان از طریق کامپیوتر، نمایشگرهای دیواری، تلفن های هوشمند و انواع تبلت‌ها؛ آسایش و نظارت بهتر
- کنترل از راه دور تمامی تجهیزات هوشمند ساختمان از طریق اینترنت و از هر نقطه دنیا؛ نظارت بهتر و ایمنی بیشتر
- دریافت خودکار اطلاعات از وضعیت سیستم توسط E-mail و SMS؛ اطمینان از عملکرد دقیق تجهیزات
- ایجاد شناسه (Client) برای ۲۰۰ کاربر مختلف با سطوح دسترسی متفاوت؛ استفاده آسان با حفظ امنیت
- ذخیره سازی اطلاعات هواشناسی و مصرف انرژی به صورت جداول و نمایش در قالب نمودارها؛ مدیریت بهتر و دقیق‌تر
- مدیریت یکپارچه دوربین‌های تحت شبکه، حسگرهای حضور و سایر تجهیزات هوشمند؛ افزایش قابلیتهای حفاظتی
- ایجاد انواع برنامه‌های زمان‌بندی، طراحی گیت‌های منطقی (Logics)، پیاده‌سازی روابط ریاضی و بکارگیری از پروتکل‌های مختلف تحت شبکه نظیر SNMP, NTP؛ کاربری هدفمند و بهینه
